Wormser Liebfrauenstift-Kirchenstück
Al sinds de Romeinen zich aan de Rijn vestigden is Worms een wijnstad. In het middeleeuwse Nibelungenlied wordt de goede wijn aan het Bourgondische koningshof in Worms geprezen. Ook alle latere geestelijke en wereldlijke heersers in de stad zouden in later eeuwen een voorliefde voor wijn blijven houden.
Middenin de wijngaarden staat de aan Onze Lieve Vrouw gewijde parochiekerk, een schoolvoorbeeld van een gotische basilica die tussen 1267 en 1465 gebouwd werd als stift- en bedevaartkerk. Aan het levensgrote Madonnabeeld uit 1460 werden wonderen toegeschreven die het al snel tot een bestemming voor Mariavereerders maakten.
Volgens de overlevering schonken de monniken aan de pelgrims die op bedevaart naar het Mariastift kwamen wijn die uit de wijngaard naast de kerk kwam. Die smaakte de pelgrims zo goed dat ze hem vergeleken met ‘melk van Onze Lieve Vrouwe’ zelf. De wijngaard zou daarom de naam Liebfraumilch gekregen hebben. De eerste schriftelijke vermelding daarvan duikt op in een reisverslag uit 1687 van de Engelsman Maximilien Mission. Liebfraumilch en de daarmee verbonden Duitse Rijnwijn zou daarmee aan een wereldwijde triomftocht beginnen.
Engeland werd een belangrijke exportmarkt voor de wijnproducenten uit Worms en in het bijzonder voor het handelshuis J. Valckenberg. Het in 1786 gestichte Valckenberg noemt zich het oudste Duitse wijnhandelshuis in familie-eigendom. Aan Valckenbergs Weingut Liebfrauenstift behoort 90 procent van de wijngaard rondom de Liebfrauenkirche. De andere vier eigenaars zijn de wijngoederen Schembs, Spohr en Männchen in Worms en Gutzler in Gundheim.
Midden 19e eeuw exporteerde Valckenberg zijn originele Liebfraumilch en wijnen uit andere topwijngaarden rondom de wereld. Tot aan de Eerste Wereldoorlog was het de grootste exporteur van Duitse wijnen. Rond 1900 behoorde Liebfraumilch nog tot de grootste trofeeën op internationale wijnkaarten met prijzen die boven die van de Grands Crus uit Bordeaux lagen.
De naam Liebfraumilch zelf was echter niet beschermd, al schreef wijnbouwpionier Philipp Bronner in 1834 dat de eigenlijke Liebfrauenmilch eigenlijk alleen maar kon komen van waar de kerktoren zijn schaduw op werpt.
Tekortschietende wetgeving maakte het boeren en handelaars aan de Rijn mogelijk hun wijnen ook onder het etiket Liebfraumilch aan te bieden. Op grond van het krappe aanbod van het origineel leidde dat tot een lucratieve handel.
Daarom besloot men bij Valckenberg na het vrijgeven van de naam Liebfraumilch in 1908 om de herkomst van de originele Liebfraumilch te beschermen. Sindsdien draagt de wijngaard de benaming Liebfrauenstift-Kirchenstück. Hij heeft een oppervlakte van 14,3 hectare en is als VDP Grosse Lage Rheinhessen geklasseerd. Uiteraard groeit hier vooral Riesling.
Aanbevelingen voor hotels en restaurants vind je op de website van het Duitse Wijninstituut.
