Nationaal wijngoed klooster Pforta
Het feit dat de wijnbouw in de regio Saale-Unstrut al in 998 in documenten werd genoemd, geeft aan dat hier een grote traditie bestond. Dit wordt belichaamd door het klooster Pforta, dat in 1138 door cisterciënzers werd gesticht als het klooster Sankt Marien zur Pforte.
Het klooster, gelegen tussen Naumburg en Bad Kösen, ligt aan de oorsprong van het huidige nationale wijndomein. De monniken bewerkten het land en veranderden het landschap in wijngaarden. Na de Reformatie – in 1540 verlieten de monniken het klooster voorgoed – werden de wijngaarden eigendom van het Saksische vorstenhuis. Na het Congres van Wenen kwamen ze in handen van Pruisen. Lang daarvoor, in 1543, vormde de Saksische hertog Moritz het klooster om tot een vorstenschool. Het internaat, de huidige Landesschule Pforta, met onder meer Friedrich Nietzsche en Johann Gottlieb Fichte als beroemde leerlingen, bestaat nog steeds. Het waren de Pruisen die in 1899 in het voormalige klooster hun nationale wijnbouwadministratie vestigden en met een onderzoeksinstituut een belangrijke rol speelden in de strijd tegen de druifluis. Na de Tweede Wereldoorlog werd het klooster Pforta een nationaal wijnhuis in Naumburg. Vandaag worden er op 50 hectare wijngaarden druiven geteeld. De eerste wijngaard van het klooster, die al in 1147 in oorkonden wordt vermeld, is de Köppelberg. Daar gedijen op 7,5 hectare ook interessante autochtone druivenrassen zoals witte Heunisch en witte Elbling. De wijngaarden van de Saalhuizen, direct aan de Saale gelegen en al in de 14e eeuw in documenten vermeld, werden na 1830 gedeeltelijk tot modelwijngaarden omgevormd. Op de schelpkalkbodem ontstaan vandaag enkele van de beste wijnen van het nationale wijngoed. De in terrassen aangelegde Dechantenberg in Goseck, ten noordoosten van Naumburg tussen Eulau en Goseck, draagt al wijnstokken sinds 1080 en werd aanvankelijk ook door de monniken bebouwd. Hier wortelen de riesling- en pinot blanc-stokken op een ondergrond van bonte zandsteen.
In de wijnhandel Schulpforte en in het sfeervolle landgoedrestaurant, de Saalhäuser Weinstuben, kunnen bezoekers volop proeven en genieten van de uitstekende wijnen van dit wijngoed. De eeuwenlange traditie is op deze vredige plek duidelijk voelbaar. Je kunt hier ook de gotische kloosterkerk en de romaanse kloostergang bezoeken.