Bodem & locatie

Het zijn de verschillende bodemstructuren van de afzonderlijke teeltgebieden - van losse zanderige ondergrond tot leem en lössgrond tot broze leisteen of hard graniet - die de diversiteit aan druivenrassen en smaken van Duitse wijnen garanderen en ze uniek maken in hun brede assortiment.

De bodem is het geheugen van de natuur: de geschiedenis van de aarde kan door zijn geografische kenmerken terugkerende, smaakvolle constanten voortbrengen.

Locaties, klimaat en wijnmakers

De beste omstandigheden voor wijnbouw in Duitsland worden geboden door hellingen op het zuiden of zuidwesten in beschutte valleien, zoals de Rijn en zijn zijrivieren of de rivieren de Elbe, de Saale en de Unstrut. Dit komt doordat het zonlicht op de hellingen veel intenser is dan op de vlakte. Bovendien profiteren de zuidelijke hellingen van een langere zonneschijnduur. De Duitse wijngaarden zijn voor de aanduiding van Deutscher Wein (voorheen "Tafelwein") en Deutscher Landwein verdeeld in 5 tafelwijnregio's met 8 subregio's en 19 landwijnregio's. Voor de productie van Qualitätswein is het gebied waar wijn wordt verbouwd in Duitsland verdeeld in 13 wijnbouwregio's voor kwaliteitswijn met in totaal 43 subgebieden (Bereiche), 167 Grosslagen en 2.658 Einzellagen.

Terroir

Wanneer het over terroir gaat, speelt de bodem een centrale rol. Maar de term omvat al lang niet meer alleen de bodemstructuur van de wijngaard. De term „terroir“ benadrukt de complexiteit van wijnbouw, waarbij verschillende factoren in elkaar grijpen, elkaar aanvullen en uiteindelijk een eenheid vormen. De bedoeling van het terroirconcept is dat de wijn een smaakvolle weerspiegeling is van zijn definieerbare herkomst en het karakter van zijn oorsprong tastbaar maakt. Het omvat daarom niet alleen de bodem, maar ook het druivenras, de bijzondere klimatologische omstandigheden en natuurlijk het werk van de wijnmaker. Al deze factoren worden samengevat onder de term „terroir“ en zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De belangrijkste troef hier is zeker de eigenlijke bodem, die ook een relatief constante factor is. Dat komt omdat bestaande bodemformaties en geografische kenmerken over het algemeen alleen veranderen als gevolg van massaal menselijk ingrijpen.

De wijnbouwer moet herkennen welk druivenras - rekening houdend met de klimatologische kenmerken - het best geschikt is voor zijn wijngaard en zijn gewenste wijnstijl. Deze constellatie - bodem, klimaat, druivensoort en wijnmaker - harmonieert om het onmiskenbare karakter van een wijn te creëren. Dit betekent dat het terroir, binnen zijn respectievelijke geografische grenzen, zekerheid van smaak biedt - en dit is precies waar zijn authenticiteit ligt. In de juiste handen kan bijna elke bodemformatie geweldige kwaliteitswijnen voortbrengen. Uitstekende wijnen uit min of meer onbekende en niet-historische wijngaarden hebben dit de afgelopen decennia op indrukwekkende en smakelijke wijze bewezen.

Steillagen

In de Duitse wijnwetgeving wordt een hellinghelling van meer dan 30 procent een steile helling genoemd. Bij het specificeren van de hellingspercentages van wijngaarden is het over het algemeen belangrijk om te weten of deze worden weergegeven in procenten of graden. Een helling van 45 graden komt bijvoorbeeld overeen met een helling van 100 procent. Als de helling verticaal naar beneden gaat, is de totale helling 90 graden. De steilste wijngaard in Europa, de Bremmer Calmont, bereikt 68 graden, wat overeenkomt met een hellingsgraad van 248 procent. Op dit moment is er geen enkele bekende steile helling in Europa met een helling van meer dan 68 graden. Met ongeveer 14.000 hectare maken wijngaarden op steile hellingen ongeveer 14 procent uit van het totale wijngaardareaal in Duitsland. Het Moezelgebied alleen al is goed voor ongeveer 3.500 hectare.